College 3: Communicatie als 'activiteit'
Inleiding Tekst en Communicatie
Communiceren is een activiteit waarbij tekens (vormen met functies) worden uitgewisseld. Die tekens functioneren volgens het Organon-model van de taalpsycholoog Bühler (1934) altijd als symbool én symptoom én signaal.
Communiceren is handelen via taal. Bij taalhandelingen zijn volgens de filosoof Austin (1955) altijd drie aspecten te onderscheiden: locutie, illocutie en perlocutie. Wat zeggen filosofen als Searle ( 1979) en Habermas (1981) over deze taalhandelingen?
Volgens de filosoof Grice (1967) vindt communicatie plaats op basis van het samenwerkingsbeginsel, dat ten grondslag ligt aan een viertal maximen of grondbeginselen. Zodra we naar de relatie tussen vormen en functies kijken, kunnen we niet zonder het begrip conversationele implicatuur om de werking van deze maximen te beschrijven.
- College 3.1 Het Organon-model van Bühler
- College 3.2 Taal als activiteit
- College 3.4 Taalfilosofie van Searle en Habermas
- College 3.3 De taalhandelingstheorie van Austin
- College 3.5 'Regels' in communicatie
- College 3.6 De maximen van Grice
- College 3.7 De conversationele implicatuur
Hoorcolleges Tekst en Communicatie
|Communicatie
|Bühler
|Symptoom, symbool, signaal
|Plato
|Jespersen
|Searle
|Habermas
|Performatieven en constatieven
|Locutie, perlocutie, illocutie
|Afspraken, regels, wetten
|Prescriptief en descriptief
|Regulerend en constituerend
|Samenwerkingsbeginsel
|Grice (maximen)
|Conversationele implicatuur
Volg Jan Renkema op Twitter
Afrikaans is nie Nederlands nie!
In mei gingen mijn man en ik op vroege zomervakantie naar Zuid-Afrika. Een ander continent en zo’n 13.000 kilometer verwijderd van Nederland, maar toch een feest der herkenning. De mensen om ons heen en op de radio zijn redelijk te volgen in hun moedertaal, en borden op straat lijken rechtstreeks geïmporteerd te zijn vanuit ons kikkerlandje. Een tikkeltje versimpeld, dat dan wel. Maar overduidelijk familie!
