De woorden verschillen in sterkte, en schreeuwen heeft nog een andere betekenis.

 

brullen           

bijzonder hard schreeuwen, ook van wilde dieren

  • De korporaal brulde een of ander bevel tegen me, maar ik kon het niet verstaan.
  • Dit is om te brullen van het lachen.
  • Ze zeggen dat ook olifanten brullen, maar ik noem het liever trompetteren.

 

schreeuwen       

een heel hard geluid voortbrengen; dringend nodig hebben.

  • Schreeuw niet zo tegen me! Ik ben niet doof.
  • Eindelijk een goede transfer, want dit Feyenoord schreeuwt om zo’n creatieve speler.

 

Bij brullen en schreeuwen gaat het in beide gevallen om het maken van een hard geluid, maar brullen is doorgaans iets sterker. Ook wordt wel gesuggereerd dat schreeuwen eerder een hulpvraag is (je brult niet om hulp) en brullen eerder een uiting van woede zou zijn. Maar dit onderscheid vindt geen steun in het taalgebruik. Brullen kan zelfs ook ‘huilen’ betekenen: Zo aangrijpend toen ik dat zag, heb op de bank echt een potje zitten brullen.

 

Heel bijzonder is dat we brullen ook kunnen gebruiken bij dieren, althans bij wilde dieren, want koeien loeien. En nog extra bijzonder is dat dit dan niet geldt voor elk wild dier want herten burlen. Maar misschien komt dit omdat herten toch wat minder wild zijn dan leeuwen. En uiteraard zijn er nog andere woorden voor het maken van harde geluiden. Nog sterker dan brullen is bulderen. Nog drie voorbeelden van verwante woorden: Als iemand pijn heeft of heel erg bang is, en daarbij hoge geluiden voortbrengt, heet het gillen. Als het harde geluid extra doordringend is, bijvoorbeeld bij meeuwen en baby’s, dan heet het krijsen. Als het geluid wat minder hard is, bijvoorbeeld bij schapen en ook weer bij baby’s, dan heet het blèren.

 

Tot slot nog twee vragen voor de echte taalliefhebber die tijd over heeft om voorbeelden te zoeken.

 

1. Het woord schreeuwen kent nog een ander gebruik in het bekende voorbeeld van synesthesie (vermenging van zintuiglijke waarneming), schreeuwende kleuren, waarin een auditieve kwalificatie wordt gekoppeld aan een visueel begrip. Zijn er meer voorbeelden te geven, en misschien ook synesthetische voorbeelden van brullen?

 

2. In welke zin lijkt de inhoud van het bevel beter hoorbaar?

 

Hij brulde een bevel.

 

Hij schreeuwde een bevel.

 

Of anders geformuleerd: Is brullen qua betekenis meer gearticuleerd dan schreeuwen? Of is het juist andersom. Benieuwd naar commentaar.