4.2.2 Begrijpelijkheid (3/3)
Hoe functioneel is passief?
Welke lijdende vormen zijn functioneel?
1 Deze weg is gisteren afgesloten voor alle verkeer nadat door wegwerkers opnieuw lekkages onder het viaduct waren geconstateerd.
2 Er is geknoeid met het verzegelde elektronische gedeelte, terwijl in de gebruiksaanwijzing door ons uitdrukkelijk wordt vermeld dat elke poging tot openen van verzegelde gedeelten als gevolg zal hebben dat reparaties niet kosteloos worden uitgevoerd.
3 In het laatste hoofdstuk worden conclusies getrokken, worden de beperkingen van de onderzoeksopzet besproken, worden suggesties gedaan voor vervolgexperimenten, en wordt beschreven hoe er rekening kan worden gehouden met de resultaten van dit onderzoek.
1 Deze weg is gisteren afgesloten voor alle verkeer nadat door wegwerkers opnieuw lekkages onder het viaduct waren geconstateerd.
2 Er is geknoeid met het verzegelde elektronische gedeelte, terwijl in de gebruiksaanwijzing door ons uitdrukkelijk wordt vermeld dat elke poging tot openen van verzegelde gedeelten als gevolg zal hebben dat reparaties niet kosteloos worden uitgevoerd.
3 In het laatste hoofdstuk worden conclusies getrokken, worden de beperkingen van de onderzoeksopzet besproken, worden suggesties gedaan voor vervolgexperimenten, en wordt beschreven hoe er rekening kan worden gehouden met de resultaten van dit onderzoek.
Antwoord
1 In deze zin is de eerste lijdende vorm functioneel: is afgesloten. De handelende persoon, de politie, is algemeen bekend. De tweede lijdende vorm, waren geconstateerd, is niet functioneel. De door-bepaling kan beter als onderwerp worden gepresenteerd: nadat wegwerkers opnieuw (…) hadden geconstateerd.
2 Hier komen drie lijdende vormen voor: is geknoeid, wordt vermeld, worden uitgevoerd. De eerste is heel functioneel: U hebt geknoeid is te confronterend. De tweede kan zonder bezwaar weg, inclusief de door-bepaling: terwijl de gebruiksaanwijzing uitdrukkelijk vermeldt. De derde kan vervangen worden door: niet kosteloos zijn. Maar noodzakelijk is dit niet.
3 Zin 3 lijdt aan een overmaat van lijdende vormen (vijf keer in een zin). De ik-vorm is in passages als deze niet aan te raden: het gaat om het onderzoek en niet om degene die het onderzoek heeft uitgevoerd. Maar met andere werkwoorden kunnen enkele lijdende vormen verdwijnen. De laatste blijft staan omdat die functioneel is: Het laatste hoofdstuk bevat de conclusies, de beperkingen van de onderzoeksopzet en suggesties voor vervolgexperimenten. Ook staat beschreven hoe er rekening kan worden gehouden met de resultaten van dit onderzoek.
1 In deze zin is de eerste lijdende vorm functioneel: is afgesloten. De handelende persoon, de politie, is algemeen bekend. De tweede lijdende vorm, waren geconstateerd, is niet functioneel. De door-bepaling kan beter als onderwerp worden gepresenteerd: nadat wegwerkers opnieuw (…) hadden geconstateerd.
2 Hier komen drie lijdende vormen voor: is geknoeid, wordt vermeld, worden uitgevoerd. De eerste is heel functioneel: U hebt geknoeid is te confronterend. De tweede kan zonder bezwaar weg, inclusief de door-bepaling: terwijl de gebruiksaanwijzing uitdrukkelijk vermeldt. De derde kan vervangen worden door: niet kosteloos zijn. Maar noodzakelijk is dit niet.
3 Zin 3 lijdt aan een overmaat van lijdende vormen (vijf keer in een zin). De ik-vorm is in passages als deze niet aan te raden: het gaat om het onderzoek en niet om degene die het onderzoek heeft uitgevoerd. Maar met andere werkwoorden kunnen enkele lijdende vormen verdwijnen. De laatste blijft staan omdat die functioneel is: Het laatste hoofdstuk bevat de conclusies, de beperkingen van de onderzoeksopzet en suggesties voor vervolgexperimenten. Ook staat beschreven hoe er rekening kan worden gehouden met de resultaten van dit onderzoek.
Volg Jan Renkema op Twitter
Wanneer denkt u met schaamte aan iets terug, en wanneer met gêne? Zie https://t.co/dk3eZ38X0v
Zou de helft van de Nederlanders ‘alcoholvrij’ zien als een achterkamertjeszonde? https://t.co/cMvv7Azels
"Bij nog een boek doen wij u verzending cadeau." Ik krijg het dus gratis! - Nee joh, dan had er 'uw' gestaan.
Column
Ontdekkingsreis
Mijn lieve kleine neefje is zo klein niet meer. Een paar weken geleden werd hij zeven jaar en dat maakt hem al een echte kerel. Petje achterstevoren op zijn hoofd, nieuwe rugzak op zijn rug – zelfs op mijn bescheiden leeftijd werd ik daar een tikje nostalgisch van. Maar hoewel je aan de ene kant zou willen dat ze altijd klein blijven, moet ik eerlijk toegeven dat ik het prachtig vind om te zien hoe ze de wereld steeds meer ontdekken. En nu Siebe ook het lezen en schrijven in no-time onder de knie begint te krijgen, kan de taalfanaat in mij haar hartje ophalen.
