9.10.3 Aanhalingstekens (1/1)
Het 'teer' gehalte van sigaretten
Zijn de aanhalingstekens goed gebruikt? Zo niet, wat moet er veranderen?
1 Sietske H. doodde baby's 'alsof ik er niet bij was'.
2 Ook wordt de conclusie getrokken dat er 'dus weinig speelruimte overblijft'.
3 (Uit een interview met een minister) Het uitvoeren van deze maatregel kan 'schrijnende' gevallen opleveren.
4 Humanisten blijven altijd respectvol jegens mensen die in 'God' geloven.
5 Zij vindt 'Linda' nog erger dan 'Jan'.
1 Sietske H. doodde baby's 'alsof ik er niet bij was'.
2 Ook wordt de conclusie getrokken dat er 'dus weinig speelruimte overblijft'.
3 (Uit een interview met een minister) Het uitvoeren van deze maatregel kan 'schrijnende' gevallen opleveren.
4 Humanisten blijven altijd respectvol jegens mensen die in 'God' geloven.
5 Zij vindt 'Linda' nog erger dan 'Jan'.
Antwoord
1 Hier botst ik, de eerste persoon, met Sietske H. in de derde persoon. Als het woord ik veranderd wordt in ze kan de aanhaling pas daarna beginnen: alsof ze 'er niet bij was'.
2 Een citaat moet zo neutraal mogelijk worden ingeleid of ingebed. Bij commentaar of toelichting op het citaat moet duidelijk zijn van wie de woorden afkomstig zijn: van de auteur of van degene die geciteerd wordt. Omdat het citaat al wordt ingeleid met het woord conclusie, blijft bovendien onduidelijk of dus dubbelop is. Hier kan dus beter worden weggelaten.
3 Heeft de minister het woord schrijnend gebruikt, of is dit een interpretatie van de journalist, of wordt hiermee gezegd dat de journalist het niet eens is met dit woordgebruik van de minister? Het spreekt vanzelf dat de lezer niet in het onzekere mag blijven. Geef daarom, als de citaatfunctie bedoeld is, altijd een citaataanduiding. Bijvoorbeeld zo: De minister deelde mee dat het uitvoeren van deze maatregel 'schrijnende' gevallen kan opleveren.
4 Hier staat een soortgelijke onduidelijkheid. Gaat het om het oordeel van de humanisten die niet in het bestaan van God geloven, of geeft de auteur aan dat de humanisten niet in God geloven.
5 Het gaat hier om de titels van tijdschriften. Een titel van een publicatie kan tussen enkele aanhalingstekens worden gezet, maar cursivering heeft de voorkeur.
1 Hier botst ik, de eerste persoon, met Sietske H. in de derde persoon. Als het woord ik veranderd wordt in ze kan de aanhaling pas daarna beginnen: alsof ze 'er niet bij was'.
2 Een citaat moet zo neutraal mogelijk worden ingeleid of ingebed. Bij commentaar of toelichting op het citaat moet duidelijk zijn van wie de woorden afkomstig zijn: van de auteur of van degene die geciteerd wordt. Omdat het citaat al wordt ingeleid met het woord conclusie, blijft bovendien onduidelijk of dus dubbelop is. Hier kan dus beter worden weggelaten.
3 Heeft de minister het woord schrijnend gebruikt, of is dit een interpretatie van de journalist, of wordt hiermee gezegd dat de journalist het niet eens is met dit woordgebruik van de minister? Het spreekt vanzelf dat de lezer niet in het onzekere mag blijven. Geef daarom, als de citaatfunctie bedoeld is, altijd een citaataanduiding. Bijvoorbeeld zo: De minister deelde mee dat het uitvoeren van deze maatregel 'schrijnende' gevallen kan opleveren.
4 Hier staat een soortgelijke onduidelijkheid. Gaat het om het oordeel van de humanisten die niet in het bestaan van God geloven, of geeft de auteur aan dat de humanisten niet in God geloven.
5 Het gaat hier om de titels van tijdschriften. Een titel van een publicatie kan tussen enkele aanhalingstekens worden gezet, maar cursivering heeft de voorkeur.
Zoektips
In het blok 'Zoeken in de Schrijfwijzer' kun je een zoekterm intypen. Daarna klik je op Enter of op het vergrootglas.
Bij woordgroepen kun je ook zoeken door enkele aanhalingstekens te gebruiken. Bijv.: 'knip en plakwerk'. Je krijgt dan alleen de resultaten van de combinatie van deze woorden te zien, niet van de woorden afzonderlijk, in dit geval: 'knip-en-plakwerk'.
Volg Jan Renkema op Twitter
Leefde een holbewoner liever in een grot of in een spelonk? Zie https://t.co/rxDLpUHy5Y
"Hoe gaan we hier ten principale mee om?" Zo'n vraag betekent vaak: "Ik weet echt niet wat we hiermee aan moeten."
Petje af voor degene die deze variatie verklaart: "Dat gaat mij boven de pet" en "Dat gaat mijn petje te boven".
