9.10.3 Aanhalingstekens (1/1)
Het 'teer' gehalte van sigaretten
Zijn de aanhalingstekens goed gebruikt? Zo niet, wat moet er veranderen?
1 Sietske H. doodde baby's 'alsof ik er niet bij was'.
2 Ook wordt de conclusie getrokken dat er 'dus weinig speelruimte overblijft'.
3 (Uit een interview met een minister) Het uitvoeren van deze maatregel kan 'schrijnende' gevallen opleveren.
4 Humanisten blijven altijd respectvol jegens mensen die in 'God' geloven.
5 Zij vindt 'Linda' nog erger dan 'Jan'.
1 Sietske H. doodde baby's 'alsof ik er niet bij was'.
2 Ook wordt de conclusie getrokken dat er 'dus weinig speelruimte overblijft'.
3 (Uit een interview met een minister) Het uitvoeren van deze maatregel kan 'schrijnende' gevallen opleveren.
4 Humanisten blijven altijd respectvol jegens mensen die in 'God' geloven.
5 Zij vindt 'Linda' nog erger dan 'Jan'.
Antwoord
1 Hier botst ik, de eerste persoon, met Sietske H. in de derde persoon. Als het woord ik veranderd wordt in ze kan de aanhaling pas daarna beginnen: alsof ze 'er niet bij was'.
2 Een citaat moet zo neutraal mogelijk worden ingeleid of ingebed. Bij commentaar of toelichting op het citaat moet duidelijk zijn van wie de woorden afkomstig zijn: van de auteur of van degene die geciteerd wordt. Omdat het citaat al wordt ingeleid met het woord conclusie, blijft bovendien onduidelijk of dus dubbelop is. Hier kan dus beter worden weggelaten.
3 Heeft de minister het woord schrijnend gebruikt, of is dit een interpretatie van de journalist, of wordt hiermee gezegd dat de journalist het niet eens is met dit woordgebruik van de minister? Het spreekt vanzelf dat de lezer niet in het onzekere mag blijven. Geef daarom, als de citaatfunctie bedoeld is, altijd een citaataanduiding. Bijvoorbeeld zo: De minister deelde mee dat het uitvoeren van deze maatregel 'schrijnende' gevallen kan opleveren.
4 Hier staat een soortgelijke onduidelijkheid. Gaat het om het oordeel van de humanisten die niet in het bestaan van God geloven, of geeft de auteur aan dat de humanisten niet in God geloven.
5 Het gaat hier om de titels van tijdschriften. Een titel van een publicatie kan tussen enkele aanhalingstekens worden gezet, maar cursivering heeft de voorkeur.
1 Hier botst ik, de eerste persoon, met Sietske H. in de derde persoon. Als het woord ik veranderd wordt in ze kan de aanhaling pas daarna beginnen: alsof ze 'er niet bij was'.
2 Een citaat moet zo neutraal mogelijk worden ingeleid of ingebed. Bij commentaar of toelichting op het citaat moet duidelijk zijn van wie de woorden afkomstig zijn: van de auteur of van degene die geciteerd wordt. Omdat het citaat al wordt ingeleid met het woord conclusie, blijft bovendien onduidelijk of dus dubbelop is. Hier kan dus beter worden weggelaten.
3 Heeft de minister het woord schrijnend gebruikt, of is dit een interpretatie van de journalist, of wordt hiermee gezegd dat de journalist het niet eens is met dit woordgebruik van de minister? Het spreekt vanzelf dat de lezer niet in het onzekere mag blijven. Geef daarom, als de citaatfunctie bedoeld is, altijd een citaataanduiding. Bijvoorbeeld zo: De minister deelde mee dat het uitvoeren van deze maatregel 'schrijnende' gevallen kan opleveren.
4 Hier staat een soortgelijke onduidelijkheid. Gaat het om het oordeel van de humanisten die niet in het bestaan van God geloven, of geeft de auteur aan dat de humanisten niet in God geloven.
5 Het gaat hier om de titels van tijdschriften. Een titel van een publicatie kan tussen enkele aanhalingstekens worden gezet, maar cursivering heeft de voorkeur.
Volg Jan Renkema op Twitter
Wanneer denkt u met schaamte aan iets terug, en wanneer met gêne? Zie https://t.co/dk3eZ38X0v
Zou de helft van de Nederlanders ‘alcoholvrij’ zien als een achterkamertjeszonde? https://t.co/cMvv7Azels
"Bij nog een boek doen wij u verzending cadeau." Ik krijg het dus gratis! - Nee joh, dan had er 'uw' gestaan.
Column
Ontdekkingsreis
Mijn lieve kleine neefje is zo klein niet meer. Een paar weken geleden werd hij zeven jaar en dat maakt hem al een echte kerel. Petje achterstevoren op zijn hoofd, nieuwe rugzak op zijn rug – zelfs op mijn bescheiden leeftijd werd ik daar een tikje nostalgisch van. Maar hoewel je aan de ene kant zou willen dat ze altijd klein blijven, moet ik eerlijk toegeven dat ik het prachtig vind om te zien hoe ze de wereld steeds meer ontdekken. En nu Siebe ook het lezen en schrijven in no-time onder de knie begint te krijgen, kan de taalfanaat in mij haar hartje ophalen.
