8.3.5 Aaneenschrijven, streepje of spatie (1/5)
Ervan afvallen, valt ervan af, ervanaf vallen
Welke woordjes schrijft u aan elkaar?
1 Het staat rechts+onder+aan de pagina, nee sorry, daar+onder+aan.
2 Blijf er+van+af!
3 Hij heeft er+van+langs+gekregen.
4 Zo wil ik me er niet van+af+maken.
5 Is hij echt daar+onder+door+gekropen?
6 Ik heb er+naar+uit+gezien om haar te ontmoeten.
7 Het heeft er even naar+uit+gezien dat ze niet zou komen.
8 het zag er van+binnen goed uit.
9 Ik vind de opsomming duidelijker met alle onderdelen onder+elkaar dan achter+elkaar.
1 Het staat rechts+onder+aan de pagina, nee sorry, daar+onder+aan.
2 Blijf er+van+af!
3 Hij heeft er+van+langs+gekregen.
4 Zo wil ik me er niet van+af+maken.
5 Is hij echt daar+onder+door+gekropen?
6 Ik heb er+naar+uit+gezien om haar te ontmoeten.
7 Het heeft er even naar+uit+gezien dat ze niet zou komen.
8 het zag er van+binnen goed uit.
9 Ik vind de opsomming duidelijker met alle onderdelen onder+elkaar dan achter+elkaar.
Antwoord
1 Het is rechts onder aan, want aan hoort bij pagina, en rechts is een bijwoord (alleen de bijwoorden er, daar, hier en waar, en woordjes als toe en mee doen mee (regel 20)). Wel is het daaronderaan, want nu staat pagina er niet achter en is aan vrij, en wordt het verbonden met de voorafgaande bijbehorende woordjes. (regel 22)
2 Er bestaat een werkwoord afblijven (van). Dus is het in 2 ervan af. (regel 23)
3 Het werkwoord langskrijgen (van) bestaat niet. Daarom is het in 3 ervanlangs gekregen. (regel 25)
4 Er bestaat wel een werkwoord afmaken, maar dat heeft niet de betekenis die in 4 is bedoeld; daarom is het vanaf maken. (regel 25)
5 Het werkwoord doorkruipen komt niet voor. In 5 moet daaronderdoor dus los van kruipen. (regel 25)
6 Uitzien is een bestaand werkwoord. Daarom is het in 6 ernaar uitgezien. (regel 21)
7 Zien vormt samen met er+naar+uit een werkwoordelijke uitdrukking. Daarom kan uit niet aan gezien vast. We schrijven dus: Het heeft ernaaruit gezien. (regel 25) Maar met een woordje tussen er en naar, zou alleen naar aan uit vast komen en dat levert een vreemd woordbeeld op: naaruit. Dan maar liever dezelfde notatie als voor de beschrijving van een nare wond: Het heeft er even naar uit gezien. (Verder schrijven we ook naar beneden, naar voren, enz.)
8 Het woordje van komt vast aan één volgend voorzetsel: vanaf, vanachter, enz. (regel 19) Als er nog een voorzetsel volgt of een combinatie met daar, waar of hier en een voorzetsel, komt er een spatie: van onderop, van hieruit. Maar van binnen met spatie of vanonderop en vanhieruit zonder spatie zijn geen fouten om wakker van te liggen.
9 Een combinatie met elkaar krijgt een spatie, dus onder elkaar. De combinatie achter elkaar krijgt geen spatie in de betekenis 'ononderbroken': Het ging achterelkaar door. (regel 40)
1 Het is rechts onder aan, want aan hoort bij pagina, en rechts is een bijwoord (alleen de bijwoorden er, daar, hier en waar, en woordjes als toe en mee doen mee (regel 20)). Wel is het daaronderaan, want nu staat pagina er niet achter en is aan vrij, en wordt het verbonden met de voorafgaande bijbehorende woordjes. (regel 22)
2 Er bestaat een werkwoord afblijven (van). Dus is het in 2 ervan af. (regel 23)
3 Het werkwoord langskrijgen (van) bestaat niet. Daarom is het in 3 ervanlangs gekregen. (regel 25)
4 Er bestaat wel een werkwoord afmaken, maar dat heeft niet de betekenis die in 4 is bedoeld; daarom is het vanaf maken. (regel 25)
5 Het werkwoord doorkruipen komt niet voor. In 5 moet daaronderdoor dus los van kruipen. (regel 25)
6 Uitzien is een bestaand werkwoord. Daarom is het in 6 ernaar uitgezien. (regel 21)
7 Zien vormt samen met er+naar+uit een werkwoordelijke uitdrukking. Daarom kan uit niet aan gezien vast. We schrijven dus: Het heeft ernaaruit gezien. (regel 25) Maar met een woordje tussen er en naar, zou alleen naar aan uit vast komen en dat levert een vreemd woordbeeld op: naaruit. Dan maar liever dezelfde notatie als voor de beschrijving van een nare wond: Het heeft er even naar uit gezien. (Verder schrijven we ook naar beneden, naar voren, enz.)
8 Het woordje van komt vast aan één volgend voorzetsel: vanaf, vanachter, enz. (regel 19) Als er nog een voorzetsel volgt of een combinatie met daar, waar of hier en een voorzetsel, komt er een spatie: van onderop, van hieruit. Maar van binnen met spatie of vanonderop en vanhieruit zonder spatie zijn geen fouten om wakker van te liggen.
9 Een combinatie met elkaar krijgt een spatie, dus onder elkaar. De combinatie achter elkaar krijgt geen spatie in de betekenis 'ononderbroken': Het ging achterelkaar door. (regel 40)
Volg Jan Renkema op Twitter
Wanneer denkt u met schaamte aan iets terug, en wanneer met gêne? Zie https://t.co/dk3eZ38X0v
Zou de helft van de Nederlanders ‘alcoholvrij’ zien als een achterkamertjeszonde? https://t.co/cMvv7Azels
"Bij nog een boek doen wij u verzending cadeau." Ik krijg het dus gratis! - Nee joh, dan had er 'uw' gestaan.
Column
Ontdekkingsreis
Mijn lieve kleine neefje is zo klein niet meer. Een paar weken geleden werd hij zeven jaar en dat maakt hem al een echte kerel. Petje achterstevoren op zijn hoofd, nieuwe rugzak op zijn rug – zelfs op mijn bescheiden leeftijd werd ik daar een tikje nostalgisch van. Maar hoewel je aan de ene kant zou willen dat ze altijd klein blijven, moet ik eerlijk toegeven dat ik het prachtig vind om te zien hoe ze de wereld steeds meer ontdekken. En nu Siebe ook het lezen en schrijven in no-time onder de knie begint te krijgen, kan de taalfanaat in mij haar hartje ophalen.
