8.3.5 Aaneenschrijven, streepje of spatie (1/5)
Ervan afvallen, valt ervan af, ervanaf vallen
Welke woordjes schrijft u aan elkaar?
1 Het staat rechts+onder+aan de pagina, nee sorry, daar+onder+aan.
2 Blijf er+van+af!
3 Hij heeft er+van+langs+gekregen.
4 Zo wil ik me er niet van+af+maken.
5 Is hij echt daar+onder+door+gekropen?
6 Ik heb er+naar+uit+gezien om haar te ontmoeten.
7 Het heeft er even naar+uit+gezien dat ze niet zou komen.
8 het zag er van+binnen goed uit.
9 Ik vind de opsomming duidelijker met alle onderdelen onder+elkaar dan achter+elkaar.
1 Het staat rechts+onder+aan de pagina, nee sorry, daar+onder+aan.
2 Blijf er+van+af!
3 Hij heeft er+van+langs+gekregen.
4 Zo wil ik me er niet van+af+maken.
5 Is hij echt daar+onder+door+gekropen?
6 Ik heb er+naar+uit+gezien om haar te ontmoeten.
7 Het heeft er even naar+uit+gezien dat ze niet zou komen.
8 het zag er van+binnen goed uit.
9 Ik vind de opsomming duidelijker met alle onderdelen onder+elkaar dan achter+elkaar.
Antwoord
1 Het is rechts onder aan, want aan hoort bij pagina, en rechts is een bijwoord (alleen de bijwoorden er, daar, hier en waar, en woordjes als toe en mee doen mee (regel 20)). Wel is het daaronderaan, want nu staat pagina er niet achter en is aan vrij, en wordt het verbonden met de voorafgaande bijbehorende woordjes. (regel 22)
2 Er bestaat een werkwoord afblijven (van). Dus is het in 2 ervan af. (regel 23)
3 Het werkwoord langskrijgen (van) bestaat niet. Daarom is het in 3 ervanlangs gekregen. (regel 25)
4 Er bestaat wel een werkwoord afmaken, maar dat heeft niet de betekenis die in 4 is bedoeld; daarom is het vanaf maken. (regel 25)
5 Het werkwoord doorkruipen komt niet voor. In 5 moet daaronderdoor dus los van kruipen. (regel 25)
6 Uitzien is een bestaand werkwoord. Daarom is het in 6 ernaar uitgezien. (regel 21)
7 Zien vormt samen met er+naar+uit een werkwoordelijke uitdrukking. Daarom kan uit niet aan gezien vast. We schrijven dus: Het heeft ernaaruit gezien. (regel 25) Maar met een woordje tussen er en naar, zou alleen naar aan uit vast komen en dat levert een vreemd woordbeeld op: naaruit. Dan maar liever dezelfde notatie als voor de beschrijving van een nare wond: Het heeft er even naar uit gezien. (Verder schrijven we ook naar beneden, naar voren, enz.)
8 Het woordje van komt vast aan één volgend voorzetsel: vanaf, vanachter, enz. (regel 19) Als er nog een voorzetsel volgt of een combinatie met daar, waar of hier en een voorzetsel, komt er een spatie: van onderop, van hieruit. Maar van binnen met spatie of vanonderop en vanhieruit zonder spatie zijn geen fouten om wakker van te liggen.
9 Een combinatie met elkaar krijgt een spatie, dus onder elkaar. De combinatie achter elkaar krijgt geen spatie in de betekenis 'ononderbroken': Het ging achterelkaar door. (regel 40)
1 Het is rechts onder aan, want aan hoort bij pagina, en rechts is een bijwoord (alleen de bijwoorden er, daar, hier en waar, en woordjes als toe en mee doen mee (regel 20)). Wel is het daaronderaan, want nu staat pagina er niet achter en is aan vrij, en wordt het verbonden met de voorafgaande bijbehorende woordjes. (regel 22)
2 Er bestaat een werkwoord afblijven (van). Dus is het in 2 ervan af. (regel 23)
3 Het werkwoord langskrijgen (van) bestaat niet. Daarom is het in 3 ervanlangs gekregen. (regel 25)
4 Er bestaat wel een werkwoord afmaken, maar dat heeft niet de betekenis die in 4 is bedoeld; daarom is het vanaf maken. (regel 25)
5 Het werkwoord doorkruipen komt niet voor. In 5 moet daaronderdoor dus los van kruipen. (regel 25)
6 Uitzien is een bestaand werkwoord. Daarom is het in 6 ernaar uitgezien. (regel 21)
7 Zien vormt samen met er+naar+uit een werkwoordelijke uitdrukking. Daarom kan uit niet aan gezien vast. We schrijven dus: Het heeft ernaaruit gezien. (regel 25) Maar met een woordje tussen er en naar, zou alleen naar aan uit vast komen en dat levert een vreemd woordbeeld op: naaruit. Dan maar liever dezelfde notatie als voor de beschrijving van een nare wond: Het heeft er even naar uit gezien. (Verder schrijven we ook naar beneden, naar voren, enz.)
8 Het woordje van komt vast aan één volgend voorzetsel: vanaf, vanachter, enz. (regel 19) Als er nog een voorzetsel volgt of een combinatie met daar, waar of hier en een voorzetsel, komt er een spatie: van onderop, van hieruit. Maar van binnen met spatie of vanonderop en vanhieruit zonder spatie zijn geen fouten om wakker van te liggen.
9 Een combinatie met elkaar krijgt een spatie, dus onder elkaar. De combinatie achter elkaar krijgt geen spatie in de betekenis 'ononderbroken': Het ging achterelkaar door. (regel 40)
Zoektips
In het blok 'Zoeken in de Schrijfwijzer' kun je een zoekterm intypen. Daarna klik je op Enter of op het vergrootglas.
Bij woordgroepen kun je ook zoeken door enkele aanhalingstekens te gebruiken. Bijv.: 'knip en plakwerk'. Je krijgt dan alleen de resultaten van de combinatie van deze woorden te zien, niet van de woorden afzonderlijk, in dit geval: 'knip-en-plakwerk'.
Volg Jan Renkema op Twitter
Zoveel verschillende hersenactiviteiten: nadenken, overdenken, uitdenken, gedenken, enz. Filosofeer mee via https://t.co/qcDh9feLQj
Archaïsch taalgebruik? 'De rust is nabij.' Nee, de sportverslaggever zei het twee minuten voor rust. Dit klinkt ook niet: 'Het is zo rust.'
Mooie 'omkering'. "Wat een volle zaal. Blij dat u allemaal het lenteweer hebt getrotseerd!" Of werd de te lage temperatuur bedoeld?
