6.3.2 Zinsbouw (2/3)
Meer of minder fout
Welke zinnen zijn meer of minder fout door functieverschil in de samentrekking?
1 Wat is dubbelop en moet ik weglaten?
2 De verdachte is buiten bewustzijn en nog niet overgebracht naar de gevangenis.
3 Het appartement was te klein en heb ik geweigerd.
4 De daders zijn bekend en inmiddels al verhoord.
5 Ik ben een paar dagen weg en donderdag weer op kantoor.
1 Wat is dubbelop en moet ik weglaten?
2 De verdachte is buiten bewustzijn en nog niet overgebracht naar de gevangenis.
3 Het appartement was te klein en heb ik geweigerd.
4 De daders zijn bekend en inmiddels al verhoord.
5 Ik ben een paar dagen weg en donderdag weer op kantoor.
Antwoord
1 Wat is onderwerp bij is dubbelop, maar na en fungeert het als lijdend voorwerp.
2 Is heeft hier verschillende functies: het is én koppelwerkwoord in het naamwoordelijk gezegde is buiten bewustzijn, én hulpwerkwoord van de lijdende vorm in is ondervraagd. Omdat het verschil in functie heel klein is, wordt deze samentrekking als minder fout gezien.
3 In deze zin zit een soortgelijke fout als in 1: appartement is onderwerp bij was en lijdend voorwerp bij heb ik.
4 Dit is dezelfde fout als in 2: zijn als koppelwerkwoord en hulpwerkwoord van de lijdende vorm.
5 Deze zin is goed: ben is in beide gevallen een koppelwerkwoord. Wel vinden sommigen de zin met ook ben na en iets prettiger lezen.
1 Wat is onderwerp bij is dubbelop, maar na en fungeert het als lijdend voorwerp.
2 Is heeft hier verschillende functies: het is én koppelwerkwoord in het naamwoordelijk gezegde is buiten bewustzijn, én hulpwerkwoord van de lijdende vorm in is ondervraagd. Omdat het verschil in functie heel klein is, wordt deze samentrekking als minder fout gezien.
3 In deze zin zit een soortgelijke fout als in 1: appartement is onderwerp bij was en lijdend voorwerp bij heb ik.
4 Dit is dezelfde fout als in 2: zijn als koppelwerkwoord en hulpwerkwoord van de lijdende vorm.
5 Deze zin is goed: ben is in beide gevallen een koppelwerkwoord. Wel vinden sommigen de zin met ook ben na en iets prettiger lezen.
Volg Jan Renkema op Twitter
Wanneer denkt u met schaamte aan iets terug, en wanneer met gêne? Zie https://t.co/dk3eZ38X0v
Zou de helft van de Nederlanders ‘alcoholvrij’ zien als een achterkamertjeszonde? https://t.co/cMvv7Azels
"Bij nog een boek doen wij u verzending cadeau." Ik krijg het dus gratis! - Nee joh, dan had er 'uw' gestaan.
Column
Ontdekkingsreis
Mijn lieve kleine neefje is zo klein niet meer. Een paar weken geleden werd hij zeven jaar en dat maakt hem al een echte kerel. Petje achterstevoren op zijn hoofd, nieuwe rugzak op zijn rug – zelfs op mijn bescheiden leeftijd werd ik daar een tikje nostalgisch van. Maar hoewel je aan de ene kant zou willen dat ze altijd klein blijven, moet ik eerlijk toegeven dat ik het prachtig vind om te zien hoe ze de wereld steeds meer ontdekken. En nu Siebe ook het lezen en schrijven in no-time onder de knie begint te krijgen, kan de taalfanaat in mij haar hartje ophalen.
