Mijn collega hing aan de telefoon en op een gegeven moment sloot hij het gesprek af met ‘Ach, dan zien we wel weer hoe het schip gaat varen!’. Binnenpret alom. Het moet natuurlijk zijn waar het schip strándt. Maar eigenlijk is dat een negatieve, eindige uitspraak, bedacht ik me toen. Je kunt er immers beter van uitgaan dat je wel ziet hoe het schip verder vaart, dan waar het stil gaat vallen.
Een ander schipgerelateerd spreekwoord dat wel wat positiviteit kan gebruiken is Een vrouw zonder man is als een schip zonder roer. Dat zou iets moeten betekenen als ‘in een huwelijk hebben man en vrouw elkaar nodig’. Misschien stel ik me te feministisch op, maar ik vind het meer klinken alsof wij vrouwen stuurloos zijn zonder mannen dan dat het een gelijkwaardige behoefte is. Doe dan liever iets als Een man zonder vrouw is als een zee zonder water. Dat komt veel meer overeen met de werkelijkheid. Toch?
Hoewel ik bij het vorige spreekwoord al op mijn feministische teentjes was getrapt, deed het volgende er nog een schepje bovenop: “Alle vrachtjes lichten,” zei de schipper, en hij gooide zijn vrouw overboord. Dat zou dan de ‘positieve’ betekenis moeten hebben dat ook onwaarschijnlijke bijdragen een oplossing kunnen bieden. En bedankt! Je zou bijna denken dat wij vrouwen alleen maar kommer en kwel veroorzaken, maar gelukkig vond ik toen twee aangenamere varianten op het schip zonder roer-verhaal: Een man zonder vrouw, een hemd zonder mouw en Een man zonder vrouw is als een paard zonder teugels. En of die laatste dan inspeelt op de dwingende hand van vrouwen of de stuurloosheid van vrouwontberende mannen, dat mag je zelf bedenken.
