OnzeTaal geeft duidelijk de gevallen weer waarbij -er¬ en -ste niet mogelijk zijn: bij bijvoeglijke naamwoorden die alleen predicatief gebruikt worden (meer/meest gehecht) en bij deelwoorden die als bijvoeglijk naamwoord gebruikt worden (meer/meest gehaat). De -ste-vorm kan ook niet bij bijvoeglijke naamwoorden die eindigen op -st, -s, -sch, -sk of -de (logischste kan niet). Dat is duidelijk. Maar betekenen meest intelligent en intelligentst wel hetzelfde? En ben je nu de nummer 1 als je de mooiste bent of als je de meest mooie bent?

 

Zowel meest als -ste vormen de overtreffende trap. De vraag is echter of dit (gevoelsmatig) ook zo overkomt. Is het niet zo dat intelligentste méér ‘dommere’ mensen achter zich laat dan meest intelligente? Als ik als meest intelligente werknemer word weggezet (was het maar zo), dan word ik, zo lijkt het, met minder mensen vergeleken dan wanneer ik de intelligentste van iedereen ben. Dan is er feitelijk niet eens een vergelijking nodig, zo intelligent ben ik.

 

Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor meest mooie versus mooiste. De mooiste vrouw laat zich immers niet bang maken door de meest mooie vrouw, of wel? Het betekent hetzelfde, maar toch voelt het anders. De slechte stiefmoeder van Sneeuwwitje had dan ook een goed taalgevoel toen ze vroeg “Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, wie is de mooiste van ‘t hele land?” Maar wellicht was de spiegel haar bij meest mooie gunstiger gezind geweest …